Wat zijn eiwitten?

Eiwitten, ook wel proteïne genoemd, zijn net als koolhydraten en vetten voedingsstoffen.

Naast energie geven eiwitten ook aminozuren af. Aminozuren zijn de bouwstenen voor het eiwit in ons lichaam. In totaal bestaat ons lichaam voor wel 20% uit eiwitten. Bijna alle lichaamscellen en weefsels bestaan voor een belangrijk deel uit eiwitten. Met name spierweefsel is grotendeels opgebouwd uit eiwitten. Eiwitten spelen dan ook een belangrijke rol bij vrijwel elke functie van het menselijk lichaam.

In vergelijking met koolhydraten heeft ons lichaam meer tijd nodig om eiwitten af te breken omdat eiwitten zogenaamde complexe moleculen zijn. Hierdoor geven eiwitten veel langzamer en gedurende langere tijd energie af aan ons lichaam.

Waarom heb ik eiwitten nodig?

Zoals gezegd worden eiwitten door het lichaam omgezet in aminozuren. Deze aminozuren worden op hun beurt weer gebruikt om nieuw eiwit in ons lichaam op te bouwen.

Eiwitten in je lichaam hebben verschillende functies. Zo zijn eiwitten nodig voor het herstel en het opbouwen van spieren, maar spelen eiwitten ook een rol bij het transport van stoffen in het bloed en in de lichaamscellen.

Net als met koolhydraten kan het lichaam ook aminozuren omzetten in glucose en zo ons lichaam voorzien van energie. Vooral als je te weinig koolhydraten nuttigt zal het lichaam uit noodzaak de eiwitten in je spiermassa gaan verbranden om maar aan voldoende energie te komen. Dit is een verschijnsel dat je veel ziet bij de zogenaamde crash diëten. De meeste van dit soorten diëten beperken de hoeveelheid koolhydraten die je mag eten waardoor je lichaam zich dus genoodzaakt ziet elders energie vandaan te halen. Je kunt hiermee op korte termijn veel gewicht kwijtraken, maar dit zal nooit voor lange tijd zijn. Een crash dieet zorgt voor het zogenaamde jojo effect waardoor je al snel weer aankomt wat je bent afgevallen en vaak ook nog wat extra kilo's.

Hoeveel eiwitten heb ik nodig?

Hoeveel eiwitten je dagelijks nodig hebt is net als met koolhydraten afhankelijk van verschillende factoren. Zo hangt het af van leeftijd, wat je verder nog eet en hoe actief je bent. Een fanatieke sporter zal veel meer eiwit nodig hebben om z'n spiermassa in stand te houden en verder op te bouwen dan iemand die een zittend beroep heeft en niet sport.

Gemiddeld genomen kun je aanhouden dat je per kilo lichaamsgewacht 0,8 gram eiwit nodig hebt. Weeg je 70 kilogram dan heb je elke dag dus zo'n 56 gram eiwit nodig. Dit komt neer op 10 tot 15% van je dagelijkse voedselinname. Voor krachtsporters kan de eiwitbehoefte wel oplopen tot 2,2 tot 2,5 gram eiwit per kilogram lichaamgewicht.

Los van sporters geldt ook een andere eiwitbehoefte voor kinderen die in de groei zijn en zwangere vrouwen. Zij hebben op dagelijkse basis meer eiwitten nodig. Ook mensen die erg ongezond (lees: teveel suiker en vet) eten of heel erg eenzijdig eten, hebben mogelijk een eiwittekort.

In welke producten zitten veel eiwitten?

Eiwitten kom je vooral tegen in zuivelproducten zoals melk en yoghurt. Maar er zijn nog veel meer voedingsmiddelen die een belangrijke bron zijn om aan voldoende eiwitten te komen: