Wat doet vitamines in onze voeding
De betekenis van 'vita' is 'leven'. Vitamines komen uit de levende natuur en spelen een essentiele rol bij de groei, het herstel en het goed functioneren van het lichaam. Vitamines komen van nature voor in onze voeding; ons lichaam maakt ze niet of niet voldoende zelf aan.
Er zijn 13 verschillende vitamines te onderscheiden, namelijk A, C, D, E, K en 8 soorten vitamine B, namelijk: B1 ( thiamine), B2 ( riboflavine), B3 ( niacine), B5 ( pantotheenzuur), B6, B8 ( biotine), foliumzuur (B11) en B12.
Binnen deze 13 vitamines kun je onderscheid maken in 4 vet- en 9 wateroplosbare vitamines. Vetoplosbare vitamines komen met name voor in het vet van ons eten en kunnen in de weefsels van het lichaam worden opgeslagen. Wateroplosbare vitamines daarentegen zitten vooral in het vocht dat in ons eten zit.
Vitamine A
Vitamine A, ook bekend als Retinol, is een vitamine die oplosbaar is in vetten. Vitamine A speelt een rol bij de groei, ons gezichtsvermogen en de gezondheid van onze huid en tandvlees. Daarnaast zorgt het voor een goede weerstand.
Vitamine A vind je vooral in lever, vis, zuivelproducten, eidooiers en boter.
Vitamine B1
Vitamine B1, ofwel thiamine, is onderdeel van het vitamie B complex. Alle B vitamines zijn wateroplosbare vitamines. Vitamine B1 is nodig voor de energievoorziening in ons lichaam en is betrokken bij de werking van onze hartspier en ons zenuwstelsel.
Vitamine B1 vind je graanproducten, brood, vlees (met name varkensvlees), groente, aardappelen en zuivelproducten.
Vitamine B2
Vitamine B2 of riboflavine is nodig voor het onderhoud van ons zenuwstelsel en onze energiehuishouding. Daarnaast speelt vitamine B2 een rol in onze spijsvertering en zorgt het voor een gezonde huid.
Vitamine B2 vind je in zuivelproducten, vlees, groente en fruit, brood en graanproducten. Vitamine B2 kan niet tegen licht. Dus producten waar dit vitamine in zit kun je daarom maar beter donker bewaren.
Vitamine B3
Ook vitamine B3 (niacine) speelt een belangrijke rol in onze energiehuishouding. Daarnaast is vitamine B3 nodig voor het aanmaken van vetzuren.
Vitamine B3 kom je tegen in graanproducten, vlees en vis, gevogelte, groente, noten, zaden en aardappelen.
Vitamine B5
Vitamine B5, of antotheenzuur, is nodig voor de opbouw en afbraak van eiwitten en vetten in ons lichaam. Daarnaast speelt het net als andere B vitamines ook weer een rol in onze energiehuishouding.
Vitamine B5 zit in eieren, volkorenproducten, zuivelproducten, groente, fruit, aardappelen en peulvruchten.
Vitamine B6
Vitamine B6, ofwel pyridoxine, is belangrijk voor het opbouwen van een goede weerstand en een goede werking van onze spijsvertering. Ook zorgt B6 voor het aanmaken van rode bloedcellen en is het betrokken bij een goede werking van onze energievoorziening en ons zenuwstelsel.
Vitamine B6 vind je in vlees en vis, eieren, aardappelen, zuivelproducten, peulvruchten en graanproducten.
Vitamine B8
Ons lichaam heeft vitamine B8 (biotine) nodig energie vrij te maken uit het voedsel dat wij innemen. Daarnaast is nodig voor de vorming van vetzuren. Ook houdt het onze huid en onze haren gezond.
Vitamine B8 zit in lever, melk, noten, eieren, pinda’s en sojaproducten.
Vitamine B11
Vitamine B11, ook bekend als foliumzuur, is nodig voor de vorming van rode en witte bloedcellen en ons DNA. Vooral voor zwangere vrouwen is foliumzuur erg belangrijk omdat het bijdraagt aan de vroege ontwikkeling van de foetus. Daarnaast beperkt het de kans dat een baby wordt geboren met een open ruggetje.
Vitamine B11 kom je vooral tegen in groene groenten (broccoli, boerenkool etc.), fruit, volkorenproducten en zuivelproducten.
Vitamine B12
Vitamine B12, ook bekend als cobalamine, draagt bij aan een goede weerstand. Daarnaast speelt het een rol bij de aanmaken van rode bloedcellen en zorgt het voor een goede werking van onze energievoorziening en ons zenuwstelsel.
Vitamine B12 kom je vooral tegen in dierlijke producten zoals zuivel, vlees, vis en eieren.
Vitamine C
Vitamine C (ascorbinezuur) is de bekendste vitamine voor velen en is vooral belangrijk voor een goede weerstand. Het zorgt voor gezonden tanden, huid, botten en bloedvaten. Daarnaast is vitamine C nodig voor de vorming van bindweefsel. Ook draagt het bij aan onze energiehuishouding en speelt het een rol bij verouderingsprocessen.
Vitamine C vind je in groente (met name koolsoorten), citrusfruit, kiwi’s, aardbeien en aardappels. Om vitamine C bij het bereiden van voedsel zoveel mogelijk te behouden, is het van belang dat je de groente zo kort mogelijk en in zo weinig mogelijk water kookt.
Vitamine D
Vitamine D is nodig voor de instandhouding van onze weerstand. Daarnaast speelt het een belangrijke rol bij de groei en het behoud van stevige botten en tanden en zorgt het voor een goede werking van onze spieren.
Vitamine D krijgen wij vooral binnen door blootstelling aan zonlicht. Zonlicht zorgt er voor dat ons lichaam zelf in staat is om vitamine D aan te maken. Daarnaas vind je vitamine D in vette vis (haring, paling, zalm en makreel), vlees en eieren. Daarnaast wordt het toegevoegd aan boter en bak- en braadproducten.
Vitamine E
Vitamine E, of tocoferol, is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen. Daarnaast beschermt vitamine E onze cellen, celwand, de bloedbaan en spier- en andere weefsels.
Vitamine E vind je vooral in plantaardige oliën zoals zonnebloemolie en in graanproducten, noten, zaden, groenten en fruit.
Vitamine K
Vitamine K, ook bekend als fylochinon, zorgt voor een goede bloedstolling en voor de aanmaak van botten.
Vitamine K wordt deels door ons lichaam zelf aangemaakt door bepaalde bacteriën in onze darmen. In voeding kom je vitamine K tegen in groene bladgroenten, plantaardige oliën en in fruit, zuivelproducten, eieren, vlees, kip en brood.