Dik zijn nog ongezonder dan gedacht

Overgewicht is veel ongezonder dan we altijd dachten. Dit blijkt uit een nieuw onderzoek uit de Verenigde Staten, waaruit blijkt dat overgewicht het risico op voortijdig overlijden met 22 tot 91 procent verhoogt. De statistische analyse van gegevens van bijna 18.000 mensen toont ook aan dat een klein beetje ondergewicht minder schadelijk is dan eerder werd gedacht.

Het onderzoek laat zien dat het gebruik van BMI (body-mass-index) als graadmeter voor gezondheid beperkingen heeft en een vertekend beeld kan geven. De resultaten tonen aan dat een op de zes doden in de Verenigde Staten gerelateerd is aan overgewicht of obesitas.

De obesitasparadox

Er bestaat een paradox als het gaat om het sterfterisico versus BMI. De meeste studies komen tot een U-curve waarbij de mensen in de overgewichtscategorie (BMI tussen 25 en 30) het laagste sterfterisico hebben. Mensen met obesitas (BMI van 30 tot 35) hebben een licht verhoogde overlijdenskans. Mensen met ondergewicht (BMI van onder de 18,5) en morbide obesitas (BMI van boven de 35) hebben de meeste kans om dood te gaan. Dit laat zien dat de gevolgen van dik zijn afhangen van hoe lang iemand te dik is.

Kunstmatige cijfers

Het onderzoek toont ook aan dat het sterfterisico van mensen met een laag BMI kunstmatig werd opgeblazen doordat mensen met een hoog BMI werden meegenomen die recent waren afgevallen. Mensen die in de afgelopen tijd dik zijn geworden, hadden juist een beter gezondheidsprofiel dan de meting aangaf.

Het onderzoek wees uit dat maar liefst 20 procent van de mensen die in de categorie 'gezond gewicht' zaten, in de tien jaar daarvoor overgewicht of obesitas hadden. Deze groep had een slechter gezondheidsprofiel dan mensen met een stabiel gewicht. Ook maakte het vetpercentage uit. Sommige mensen zijn heel gespierd en zwaar, terwijl ze helemaal niet ongezond zijn. Dit vertekent het beeld.

Gezondheidscrisis

De onderzoeker adviseert dan ook om extreem voorzichtig te zijn bij het baseren van conclusies op BMI. Het onderzoek maakt duidelijk hoe groot de gezondheidscrisis is die wordt aangewakkerd door goedkoop, ongezond voedsel dat overal beschikbaar is. Volgens de laatste cijfers van het CBS had de helft van de volwassen Nederlanders in 2021 overgewicht. Dat zijn iets meer mannen dan vrouwen. 36 procent heeft matig overgewicht en 14 procent heeft obesitas.