Vet in kaas: vriend of vijand?
Kaas, een geliefde keuze bij het ontbijt en de lunch in Nederland. Het lijkt een gezonde optie, maar kaas bevat aanzienlijke hoeveelheden vet en zout. In dit artikel zullen we de voor- en nadelen van kaas bespreken, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken bij het genieten van deze smakelijke lekkernij.
De voordelen van kaas
Kaas is een bron van calcium, een mineraal dat essentieel is voor de opbouw en het onderhoud van botten en tanden. Calcium helpt ook bij de preventie van osteoporose (botontkalking) en is betrokken bij de goede werking van zenuwen, spieren, bloedstolling en het transport van andere mineralen in ons lichaam.
Bovendien bevat kaas aanzienlijke hoeveelheden vitamine A en D. Vitamine A is gunstig voor de huid, ogen, groei en het immuunsysteem. Vitamine D is noodzakelijk voor de opname van calcium in ons lichaam. Hoewel ons lichaam vitamine D kan aanmaken onder invloed van zonlicht, is het ook aanwezig in volvette kaas.
Daarnaast is kaas een goede bron van eiwitten, die essentiële aminozuren leveren. Deze aminozuren dienen als bouwstenen voor eiwitten in onze lichaamscellen. Eiwitten zorgen er ook voor dat we ons langer verzadigd voelen, waardoor we minder snel honger krijgen na een maaltijd.
De nadelen van kaas
Hoewel kaas enkele voordelen biedt, is het belangrijk om op de nadelen te letten. Kaas bevat namelijk veel verzadigd vet, wat het "slechte" LDL-cholesterol verhoogt. Dit type cholesterol kan zich ophopen in de bloedvaten en het risico op hart- en vaatziekten vergroten.
Daarnaast bevat kaas ook aanzienlijke hoeveelheden zout. Hoewel zout op zichzelf niet ongezond is, is het gemakkelijk om te veel zout binnen te krijgen. Mensen die gevoelig zijn voor zoutinname, ervaren vaak een verhoogde bloeddruk na het eten van zout voedsel. Het lichaam filtert zout via de nieren, maar overmatige zoutconsumptie kan de nieren overbelasten, wat schadelijk kan zijn voor het hart.
Bovendien wordt kaas soms gebruikt als vleesvervanger vanwege het eiwitgehalte, maar het bevat nauwelijks ijzer. Daarom kan kaas niet dienen als een volwaardige vervanging voor vlees.
Het vetgehalte van kaas
Het vetgehalte van kaas kan worden afgeleid uit aanduidingen zoals 20+, 30+ en 48+. Deze getallen geven het percentage vet weer van de droge stof, dat wil zeggen de kaas waaruit al het vocht is verwijderd. Het vochtgehalte van kaas kan variëren, omdat het tijdens het bewaren vocht verliest, maar het gehalte aan droge stof blijft constant.
Het getal 30+ bijvoorbeeld betekent niet dat de kaas voor 30% uit vet bestaat. Stel dat de kaas voor 40% uit vocht en voor 60% uit droge stof bestaat, dan bevat 100 gram kaas 40 gram vocht en 60 gram droge stof. In de droge stof zit 30% vet, wat neerkomt op 30% van 60 gram, oftewel 18 gram vet per 100 gram kaas.
Het advies van het Voedingscentrum
Het Voedingscentrum adviseert volwassenen om dagelijks 40 gram kaas te eten. Hierbij wordt aanbevolen te kiezen voor 10+, 20+ of 30+ kaas met een beperkte hoeveelheid zout (minder dan 2 gram zout per 100 gram kaas). Deze kaassoorten, samen met andere zuivelproducten, worden aanbevolen vanwege hun positieve effecten op de gezondheid en zijn opgenomen in de Schijf van Vijf. Daarnaast zijn ook hüttenkäse, mozzarella en verse geitenkaas opgenomen in de Schijf van Vijf.